شادروان محمد تقی دانش پژوه پدیده ای بود پرکار و شگفت انگیز در عرصه دستنوشت شناسی و تصحیح آثار کهن تازی و پارسی، و بیشترینه کسانی که با نسخه های خطی سر و کاری داشته یا از دور و نزدیک دستی بر آتش احیای متون دارند با نام نکویش آشنا واز نگارشهای سودمند و دانسته های مغتنمِ وی در لا بلای فهرستهایی که یک تنه چند ده هزار کتاب و نسخه را در آنها شناسانده است بهره مند اند. این تازگی ها، آقایان نادر مطلبی کاشانی و سید محمد حسین مرعشی مقاله ها و نوشته های پراکنده آن مرحوم را در پیرامَنِ نسخه شناسی و موضوعات ویژه فنِ وَراقی و فهرستنگاری فراهم آورده و اولین دفترش را به عنوان دومین مجلد از مجموعه «حدیث عشق» به دست داده اند، ان شاء الله تعالی دفترهای دیگر آن نیز به زودی آماده نشر گردد. در اینجا، عنوان و آدرس مقالاتی را که آن مرحوم در قلمرو مطالعات شیعی قلم زده است می آورم. دانسته باشد که سیاهه مزبور کامل نیست، لهذا اگر به نوشتار دیگری از او در این زمینه برخوردم بایستی به اینجا بیفزایم:
<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><p><font face="Times New Roman"> </font></p></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">1. تحقيقی درباره تحول مذهبی خواجه نصير: چاپ شده با اخلاق محتشمی طبع دانشگاه تهران.<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">2. درباره رساله شرح صدر فيض کاشانی: جلوه 1 : 393 – 409 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">3. اخوان صفا يا برادران روشن: مهر 8 : 353 و 357 و 605 – 610 و 709 – 714 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">4. علی بن موفق بغدادی: مهر 8 : 382 – 383 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">5. نظم ابن الهباريه از حی بن يقظان: دانش 3 : 403 – 415 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">6. گفتاری از خواجه طوسی به روش باطنيان : مجله دانشکده ادبيات تهران سال 3 ش 4 ص 82 – 88 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">7. شيخ طوسی و کتاب نهايه: فرهنگ ايران زمين 4: 47 – 121 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">8. خواجه طوسی و ابن ميمون اسرائيلی: نشريه دانشکده ادبيات تبريز 8 : 258 – 262 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">9. گفتاری از خواجه طوسی درباره بود و نبود: مجله دانشکده ادبيات تهران 4 : 11 – 24 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">10. داوری فيض کاشانی ميان پارسا و دانشمند: نشريه دانشکده ادبيات تبريز س 9 . 2 : 1 – 23 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">11. پيوستگی منطق و رياضی نزد خواجه طوسی: يادنامه خواجه نصير ص 166 – 175 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">12. مشاعر صدرای شيرازی: راهنمای کتاب 4 : 927 - 931 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">13. فهرست نگارشهای صدرای شيرازی: يادنامه ملا صدرا ص 107 – 120 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">14. مجدولی در ذکر عترت نبی: مجله دانشکده ادبيات تهران سال 9 . 4 : 90 – 110 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">15. نکته هايی درباره آثار ملا صدرا: راهنمای کتاب 5 : 33 – 40 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">16. نامه ای فارسی از ملا صدرا: راهنمای کتاب 5 : 757 – 765 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">17. کتاب المقالات والفرق اشعری: راهنمای کتاب 7: 308 – 318 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">18. ترجمه فارسی منظوم خطبه البيان: مجله دانشکده ادبيات تهران 11 : 385 – 410 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">19. سه فيلسوف ايرانی: ابن ابی جمهور احسايي/ دشتکي/عبد الرزاق لاهيجی: مهر 10 : 82 – 87 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">20. دو نامه فارسی از صدرای شيرازی: فرهنگ ايران زمين 13 : 84 – 100 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">21. تاريخ مشاهير اماميه از رضی الدين محمد قزوينی: مجله دانشکده ادبيات تهران 13 : 151 – 155 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">22. حدائق الحقائق کيدری: نامه آستان قدس ش 25 : 11 – 18 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">23. داعی الدعاه تاج الدين شهرستانه: نامه آستان قدس ش 26 و 27 : 71 – 80 و 28 : 61 – 71 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">24. دو رساله درباره دانشمندان شيعی: نشريه دانشکده ادبيات تبريز 19 : 3 و 4 ص 404 – 320 و 309 – 412 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">25. معرفی رساله الکشف عن مناهج اصناف الخوارج: نشريه دانشکده ادبيات تبريز ش 76 و 77 س 20 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">26. گفتگوی شهرستانی و ايلاقی: نامه آستان قدس ش 35 : 97 – 104 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">27. چهار کتاب ارزنده شيعی: راهنمای کتاب 17 : 706 – 713 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">28. القواعد و الفوائد شهيد اول: دانشکده ادبيات تهران ج 21 ش 4 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">29. احيای حکمت: دانشکده ادبيات تهران ج 22 ش 2.<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">30. مولف آداب المتعلمين: راهنمای کتاب ش 19 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">31. منطق از نظر خواجه طوسی: مقالات و بررسيها ش 28 / 29 : 4 – 13 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">32. اخلاق ناصری: راهنمای کتاب 21 : 387 – 421 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">33. معارج نهج البلاغه: آينده 5 : 825 – 833 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">34. نسخه های ديرينه و کهن نهج البلاغه: آينده 6 : 855 – 857 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">35. شرح القبسات: فلسفه ش 5 : 63 – 68 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">36. نگارشهای شمسای گيلانی: جاويدان خرد ج 4 ش 2 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">37. تفسير دروازجکی: نشر دانش ج 2 ش 5 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">38. يادداشتی درباره تاريخ يعقوبی: نشر دانش ج 4 ش 2 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">(دو گفتار ذیل نیز در شناخت دانش پژوه و ادوار گونه گون زندگی اش بسی سودمند است):<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">39. سر گذشت من: راهنمای کتاب جلد 18 ( 1354 ) 659 – 688 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-IQ" style="FONT-SIZE: 14pt; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: AR-IQ"><font face="Times New Roman">40. گفتگو با محمد تقی دانش پژوه: راهنمای کتاب جلد 21 ( 1357 ) 240 – 281 .<p /></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="MARGIN: 0cm 0cm 0pt"><span dir="ltr" style="mso-bidi-language: AR-IQ"><p><font face="Times New Roman" size="3"> </font></p></span></p><p />