نوادرى از ديار رُم
- ۱ -
نوادرى از ديار رُم
از جمله مخازن فرهنگىِ غنى و سابقه مندى كه در كشور رُم / ايتاليا وجود دارد كتابخانه باشكوهى است كه در شهر واتيكان داير گرديده و مورد استفاده دانش پِژوهان مىباشد .
پيدايى اين كتابخانه در سده سيزده ميلاد بهوقوع پيوست . امّا آغاز گسترشِ كمّى و كيفىِ موادّ آن به نيمه دوم سده پانزده باز مىگردد .
اين كتابخانه ديرگاه ، تا چند سال پيش در بردارنده بيش از يك ميليون و پانصد هزار جلد كتابِ چاپى بود ، و اين در حالى است كه رَوَند پيشرفت و تكامل بخشىِ كتابخانهها - كه از سياستهاى بنيادين و مطرح سازمانهاى علمىِ باختر جهان است - حتماً اين آمار را افزايش داده است .
شمارِ دستنوشتهايى كه در اين كتابخانه نگهدارى مىشود افزون بر يكصد و پنجاه هزار نسخه و سَنَد برگ است ؛ حدود دو هزار نسخه آن بهزبانِ عربى و يكهزار و دويست و بيست و دو نسخه بهفارسى است . بيشترينه ديگر هم بهزبانهاى گونه گونِ اروپايى و مربوط به آثار و اَسناد بزرگانِ غَرب است . ميزان بالايى از دستنوشتهاى عرب نيز در واقع مربوط بهميراث تَرسايى است نه اسلامى ، امّا باز هم در ميان بخشِ اسلامى دستنوشتهاى كمياب و گرانمايهاى بهچشم مىخورد.
براى شناسايى دستنوشتهاى تازىِ ياد شده ، يك فهرستِ دو جلدى بهزبان ايتاليايى از طرفِ اين كتابخانه ساماندِهى شده و در سال ۱۹۳۵ ميلادى بهچاپ رسيده است.
بهتازگى نيز آقاى سيّد صادق حسينى اِشكَورى -حَسَب الأمر والدِ دانشمندِ خود استاد سيّد احمد حسينى اِشكَورى - بهترجمه و تلخيصِ فهرست مزبور دست يازيدهاند . شناسه كتابشناختىِ اثر ايشان چُنين است : «المخطوطات العربيّة في مَكتبة الفاتيكان [ رُوما ، الفاتيكان ] ترجَمة و تَلخيص : السيّد صادق الحسيني الإشكَوري ، نشر دار الهُدى ، قم المقدّسة ، الطبعة الأولى ۱۴۲۳ الهجري» .
در نوشتارِ حاضر ، دستنوشتهاى نفيس و نادرِ اين مجموعه گُزين شده و بهترتيب اَلِفبايى شناسانده مىشود . اين دستنوشتها عُمدتاً در شمار ميراث مكتوبِ تشيّع و ايران زمين قرار مىگيرد .
لازم بهيادآورى است كه عددِ سَمتِ چَپ مربوط بهنسخه خطّى و عددِ سَمتِ راست از آنِ فهرست آقاى اِشكَورى است .
دستنوشتها
إثبات نبوّة النبيّ صلّى اللّه عليه و آله : المؤيّد باللّه احمد بن حسين هارونى از امامانِ زيديه
۱۳۲ - ۱۰۱۹مجموعه ، تحرير جُمادى الآخره ۶۹۱ ه
الاحتجاج على أهل اللجاج : ابومنصور احمد بن على بن ابىطالب طبرسى
۲۶۶ - ۱۷۷۴ ، تحرير ۸۷۳ ه ۲۵۰ برگ
الإسلام لأبىطالب عليه السلام : ناشناخته
۱۷۳ - ۱۱۶۸ مجموعه ، تحرير سده ۱۱ ه
إعراب ثلاثين سورة من القرآن : ابوعبداللّه حسين بن خالويه
۹۳ - ۸۳۶ ، نسخِ على بن محمّد خليلى شافعى در جمعه ۲۷ / ج ۲ / ۹۰۰ ه
إعلام الورى بأعلام الهدى : ابوعلى فضل بن حسن طبرسى
۵۶ - ۴۵۱ ، تحرير ۶ رجب ۱۰۲۷ ه ۴۲۰ برگ
أنوار العقول من أشعار وصيّ الرسول : قطب الدين محمّد بن حسين بيهقى كيدرى درگذشته ۵۷۶ ه
۴۵ - ۳۶۵ ، تحرير سده ۱۰ و ۱۱ ه ۵۸ برگ
البديع في الحساب : ابوبكر محمّد بن حسين كرجى
۲۷۸ - ۳۶ مجموعه ، تحرير ۲۸ / ذق / ۵۹۱ ه
التجريد في أصول الدين [ التجريد في العقائد ] : خواجه نصيرالدين طوسى
۱۷۵ - ۱۱۷۷ مجموعه ، تحرير ذوالحجّه ۸۶۱ ه
تجريد المنطق [ التجريد في علم المنطق ] : خواجه نصيرالدين طوسى
۶۳ - ۵۰۵ مجموعه ، تحرير ۸۱۶ ه
التحصيل : بهمنيار بن مَرزبان
۲۰۹ - ۱۴۱۱ ، تحرير سده ۸ و ۹ ه ۱۹۷ برگ
التذكرة في الهيئة [ التذكرة النصيريّة ] : خواجه نصيرالدين طوسى
۳۵ - ۳۱۹ مجموعه ، نسخِ محمود بن محمّد بن قاضى تقى الدين در جمعه ۵ محرّم ۶۸۳ ه در مدرسه نظام المُلك [ نظاميه ] در مدينة السلام بغداد
تهافت الفلاسفة : ابوحامد محمّد بن محمّد غزالى
۲۷ - ۲۹۱ ، بهخطّ نسخِ مغربى در ۲۷ رمضان ۶۹۱ ه ۶۰ برگ
التهذيب في تفسير القرآن : حاكم ابوسعد محسّن بن كرّامه جشمى بيهقى درگذشته ۴۹۴ ه
۱۲۹ - ۱۰۱۳ ، تحرير ع ۲ / ۷۰۰ ه ۲۱۷ برگ
۱۳۹ - ۱۰۴۵ ، تحرير سده ۷ ه ۲۹۸ برگ
۱۴۳ - ۱۰۶۴ ، جلد يكم ، از انجام افتاده ، تحرير سده ۶ يا ۷ ه ۱۹۰ برگ
۱۳۳ - ۱۰۲۶ ، جلد چهارم ، تحريرِ ذوالقعدة ۹۲۵ ه ۲۸۴ برگ
۱۳۳ - ۱۰۲۵ ، جلد ششم ، تحرير ۲۸ / ج ۲ / ۶۱۱ ه ۲۵۶ برگ
۱۳۳ - ۱۰۲۳ ، جلد هشتم ، بهخطّ محمّد بن احمد بن وليد در رجب ۵۶۵ ه ۲۳۳ برگ
جاويدان خِرَد : ابوعلى احمد بن محمّد بن يعقوب ، معروف بهابن مسكويه
۵۱ - ۴۰۸ مجموعه ، تحرير ۱۱ محرّم ۷۴۱ ه ورقه ۱ تا ۲۲۵
الجبر والمقابلة : غياث الدين ابوالفتح عمر خيّام
۲۷۸ - ۳۶ مجموعه ، تحرير ۱ شوّال ۵۶۷ ه
جمهرة أشعار العرب في الجاهليّة و الإسلام : ابوزيد محمّد بن خطّاب قرشى
۱۴۱ - ۱۰۵۴ ، تحريرِ ع ۲ / ۶۱۲ ه نسخه در شوّال ۷۲۶ ه تكميل گرديده است ، ۱۶۷ برگ
الخرائج و الجرائح : قطبالدين سعيد بن هبةاللّه راوندى
۲۶۲ - ۱۷۴۶ ، تحريرِ ۱۹ / ع ۱ / ۱۰۸۴ ه ۲۰۰ برگ
۲۶۴ - ۱۷۵۹ ، تحريرِ ۱۸ شعبان ۱۱۴۸ ه ۱۷۵ برگ
دعائم الإسلام : قاضى نعمان مغربى معروف بهابن حَيّون
۱۶۹ - ۱۱۵۶ ، جلد دوم ، تحرير سده ۱۱ ه ۱۹۲ برگ
ديوان : ابونؤاس اهوازى
۵۶ - ۴۵۶ ، تحرير سده ۹ ه ۲۶۹ برگ
ديوان : ابوالطيّب مُتَنبّى
۵۷ - ۴۷۵ ، تحرير سده ۹ ه ۱۴۷ برگ
رائع الدُّرَر و رامِق الزُّهَر في أخبار خير البشر : ابوالحسين احمد بن فارس قزوينى
۲۹۷ - ۱۳۲ مجموعه ، تحرير سده ۹ ه
سيرة رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله : ابن اسحاق يا ابن هشام(۱)
۲۳۶ - ۱۵۶۲ ، تحرير سده ۹ ه ۱۴۲ برگ
شرح الأصول الخمسة : قاضى عبدالجبّار بن احمد اسدآبادى ، همراه با حاشيه قوام الدين مانكديم احمد بن يحيى
۱۳۴ - ۱۰۲۸ مجموعه ، مؤرّخِ شعبان ۷۴۵ ه
شرح ديوان المتنبّي : حسن على بن احمد واقدى(۲)
۹۰ - ۷۸۴ ، مؤرّخ ۱۲ رجب ۱۰۴۴ ه ۲۷۹ برگ
شرح شهاب الأخبار : قاضى قضاعى ، گزارشِ ابوالقاسم ابن اسحاق وَرّاق بابى
۲۹۸ - ۱۶۳ مجموعه ، تحرير سده ۸ ه
شرح الفُصوص : ابن عربى ، گزارشِ محيى الدين ابن محمود حاتمى جندى خوارزمى
۲۰۵ - ۱۳۸۹ ، تحرير ۲ / ج ۲ / ۷۲۵ ه ۳۴۸ برگ
شرح نهج البلاغة : ابن ابى الحديد مدائنى
۱۲۳ - ۹۸۶ ، مشتمل بر اَجزاى ۱۸ تا ۲۰ ، تحرير ع ۱ / ۱۰۷۵ ه ۲۲۰ برگ
شهاب الأخبار : قاضى قضاعى ابوعبداللّه محمّد بن سلامة بن جعفر بن على ، درگذشته ۴۵۴ ه
۶۹ - ۵۳۳ مجموعه ، تحرير ۵ / ج ۲ / ۷۳۳ ه
الطيف : بهاءالدين على بن عيسى اِربلى درگذشته ۶۹۲ ه
۵۷ - ۴۷۶ مجموعه ، تحرير سده ۹ ه
عرائس المجالس [ يا قصص الأنبياء ] : ابواسحاق احمد ثعلبى
۸۳ - ۷۲۳ ، تحرير ۱ / ذ ح / ۸۴۳ ه ۱۹۲ برگ
عيون الأخبار في مناقب الأخيار : مرتضى ذىالشرفين محمّد بن على حسينى بغدادى
۲۲۱ - ۱۴۶۱ ، مؤرّخ ۴ رجب ۶۹۳ ه ۹۸ برگ
فتوح الشام : محمّد بن عمر واقدى
۶۱ - ۴۸۹ ، بخشى از كتاب ، مؤرّخ ۱۹۲۵ ميلادى ، ۱۱۷ برگ
۶۱ - ۴۹۰ ، بخشى از كتاب ، به همان تاريخِ نسخه پيشين ، ۱۲۱ برگ
۲۴ - ۲۷۴ ، تحرير سده ۱۰ ه ۱۹۵ برگ
۷۴ - ۵۶۴ ، تحرير سده ۱۰ ه از آغاز و انجام افتاده ، ۵۴ برگ
۷۳ - ۵۵۴ ، تحرير سده ۱۰ ه دنباله دستنوشتِ شماره ۵۶۴ ، ۲۳۱ برگ
فتوح مصر و ما وقع للصحابة : محمّد بن عمر واقدى [ احتمالاً ]
۸۴ - ۷۳۲ ، تحرير ۲۲ رمضان ۱۱۰۴ ه ۷۳ برگ
فُصوص الحكم : محيى الدين ابن عربى
۲۰۷ - ۱۳۹۷ مجموعه ، تحرير ج ۲ / ۶۹۸ ه
الفصيح : ابوالعبّاس احمد بن يحيى ثَعلب كوفى درگذشته ۲۹۱ ه
۴۳ - ۳۵۶ مجموعه ، تحرير سده ۹ ه برگ ۱ تا ۴۴ از مجموعه
۱۷۶ - ۱۱۷۷ مجموعه ، تحرير ع ۱ / ۸۶۲ ه
القرآن الكريم :
۲۶۸ - ۱۷۸۴ ، از آيه ۱۸ مزَّمِّل تا آيه ۳ علق ، خطّ كوفىِ سده ۱ يا ۲ ه ۱۰ برگ
۲۶۸ - ۱۷۸۵ ، برگهاى ناقصى از سُوَر ، خطّ كوفىِ سده ۲ يا ۳ ه ۹ برگ
۲۹۱ - ۵۱ ، از آغاز و انجام افتاده ، تحرير سده ۶ ه ۷۸ برگ
۱۱ - ۲۱۲ ، از آيه ۸۹ مريم تا سوره انفطار ، نسخِ مغربى اسپانيايى از سده ۶ ه
۲۴۰ - ۱۶۰۵ ، تحرير سده ۶ يا ۷ ه ۸۵ برگ
۱۱ - ۲۱۱ ، از سوره يونس تا رعد ، نسخِ مغربى اسپانيايى از سده ۶ يا ۷ ه
قصيدة في بحر طويل : سروده امام سجّاد عليه السلام
۱۲۹ - ۱۰۱۲ مجموعه ، تحرير ۸۳۲ ه
قواعد الشعر [ يا معاني الشعر ] : ابوالعبّاس ثعلب كوفى
۴۳ - ۳۵۷ مجموعه ، تحرير سده ۸ ه
قواعد العقائد : خواجه نصيرالدين طوسى درگذشته ۶۷۲ ه
۶۳ - ۵۰۵ مجموعه ، تحرير ۸۱۶ ه
كتاب في النجوم : در چهار مقاله ، اثر خواجه نصيرالدين طوسى
۲۰۷ - ۱۴۰۰ ، تحرير ۱۹ رجب ۶۷۹ ه ۱۲۱ برگ
الكشف و البيان في تفسير القرآن : ابواسحاق احمد ثعلبى
۲۰۶ - ۱۳۹۴ ، تحرير سده ۷ يا ۸ ه ۱۶۱ برگ
اللمحات : ابوحفص عمر بن محمّد سهروردى درگذشته ۶۳۲ ه
۹۹ - ۸۷۳ ، تحرير ۳ صفر ۶۳۲ ه ۱۰۱ برگ
مجموعة في مباحث شيعيّة في بدعة أبيبكر و عمر و عثمان و غير ذلك : ناشناخته
۲۶۲ - ۱۷۵۰ ، تحرير سده ۱۱ ه ۱۵۶ برگ
مخازي معاوية : مداينى
۱۶۰ - ۱۱۳۰ مجموعه ، تحرير سده ۱۱ ه
مروج الذهب : مسعودى
۲۹۷ - ۱۳۲ مجموعه ، تحرير سده ۹ ه
مسألة في الغيبة : قاضى عبدالجبّار بن احمد اسدآبادى معتزلى
۱۳۴ - ۱۰۲۸ مجموعه ، تحريرِ شعبان ۷۴۵ ه
معراج النبي صلّى اللّه عليه و آله : ناشناخته
۱۵ - ۲۳۳ ، تحرير سده ۱۱ ه ۲۳ برگ
معرفة البول و أقسامه : اسحاق بن سليمان اسرائيلى
۳۲ - ۳۱۰ ، تحرير ع ۱ / ۳۴۷ ه ۵۱ برگ
المعينيّة : [ بهفارسى ] خواجه نصيرالدين طوسى
۲۰۷ - ۱۳۹۸ مجموعه ، تحرير ۱۲ / ذ ق / ۷۰۶ ه
المغازي : ابن اسحاق
۲۹۸ - ۱۶۱ مجموعه ، تحرير سده ۹ يا ۱۰ ه
المغني في رؤوس مسائل الخلاف بين الإمام الناصر للحقّ و سائر فقهاء أهل البيت عليهم السلام: على بن ابىجعفر پيرمَرد ديلمى
۱۳۶ - ۱۰۳۶ مجموعه ، تحرير ج ۲ / ۶۷۰ ه
منافع سُوَر القرآن : امام جعفر صادق عليه السلام
۱۳۰ - ۱۰۱۴ مجموعه ، تحرير ۷۹۳ ه
المنتخب من الفقه : يحيى بن حسين رسّى از پيشوايان زيديه ، بهكوششِ شاگردش ابوجعفر محمّد بن سليمان كوفى تدوين گرديده است
۱۴۴ - ۱۰۷۱ ، تحرير شوّال ۵۳۷ ه ۱۹۶ برگ
الموشّح : امام سجّاد عليه السلام
سرآغاز : يا نفس ، حتّى متى إلى الحياة سكونك .
۱۵۵ - ۱۱۱۲ مجموعه ، تحرير ۶۰۳ ه در مكّه معظّمه و احتمالاً بهخطّ ابوالقاسم عبدالرحمان مكّى
المهذّب البارع : ابن فَهد حلّى
۲۵۷ - ۱۷۱۷ ، تحرير ۱۷ / ع ۱ / ۹۲۶ ه ۲۲۰ برگ
نَسمة السَّحَر في ذِكر مَن تشيَّع و شعَر : ضياء الدين ابواسحاق يوسف بن يحيى صنعانى
۱۵۹ - ۱۱۲۵ ، تحرير ۱۳ / ج ۱ / ۱۱۵۱ ه ۴۱۰ برگ
النفاحة(۳) الإلهيّة القدسيّة : صدرالدين قونوى
۲۹ - ۲۹۵ ، تحرير ۱۹ / ع ۱ / ۶۸۹ ه ۱۶۹ برگ
نفثات الصدور و تحفة الشكور : صدرالدين قونوى
۲۰۷ - ۱۳۹۷ مجموعه ، تحرير ج ۲ / ۶۹۸ ه
پی نوشتها
۱) ترديد از فهرستنگار است .
۲) در فهرست چنين است !
۳) در فهرست چنين است ! و صحيحش : « النفحات » مىباشد .
از جمله مخازن فرهنگىِ غنى و سابقه مندى كه در كشور رُم / ايتاليا وجود دارد كتابخانه باشكوهى است كه در شهر واتيكان داير گرديده و مورد استفاده دانش پِژوهان مىباشد .
پيدايى اين كتابخانه در سده سيزده ميلاد بهوقوع پيوست . امّا آغاز گسترشِ كمّى و كيفىِ موادّ آن به نيمه دوم سده پانزده باز مىگردد .
اين كتابخانه ديرگاه ، تا چند سال پيش در بردارنده بيش از يك ميليون و پانصد هزار جلد كتابِ چاپى بود ، و اين در حالى است كه رَوَند پيشرفت و تكامل بخشىِ كتابخانهها - كه از سياستهاى بنيادين و مطرح سازمانهاى علمىِ باختر جهان است - حتماً اين آمار را افزايش داده است .
شمارِ دستنوشتهايى كه در اين كتابخانه نگهدارى مىشود افزون بر يكصد و پنجاه هزار نسخه و سَنَد برگ است ؛ حدود دو هزار نسخه آن بهزبانِ عربى و يكهزار و دويست و بيست و دو نسخه بهفارسى است . بيشترينه ديگر هم بهزبانهاى گونه گونِ اروپايى و مربوط به آثار و اَسناد بزرگانِ غَرب است . ميزان بالايى از دستنوشتهاى عرب نيز در واقع مربوط بهميراث تَرسايى است نه اسلامى ، امّا باز هم در ميان بخشِ اسلامى دستنوشتهاى كمياب و گرانمايهاى بهچشم مىخورد.
براى شناسايى دستنوشتهاى تازىِ ياد شده ، يك فهرستِ دو جلدى بهزبان ايتاليايى از طرفِ اين كتابخانه ساماندِهى شده و در سال ۱۹۳۵ ميلادى بهچاپ رسيده است.
بهتازگى نيز آقاى سيّد صادق حسينى اِشكَورى -حَسَب الأمر والدِ دانشمندِ خود استاد سيّد احمد حسينى اِشكَورى - بهترجمه و تلخيصِ فهرست مزبور دست يازيدهاند . شناسه كتابشناختىِ اثر ايشان چُنين است : «المخطوطات العربيّة في مَكتبة الفاتيكان [ رُوما ، الفاتيكان ] ترجَمة و تَلخيص : السيّد صادق الحسيني الإشكَوري ، نشر دار الهُدى ، قم المقدّسة ، الطبعة الأولى ۱۴۲۳ الهجري» .
در نوشتارِ حاضر ، دستنوشتهاى نفيس و نادرِ اين مجموعه گُزين شده و بهترتيب اَلِفبايى شناسانده مىشود . اين دستنوشتها عُمدتاً در شمار ميراث مكتوبِ تشيّع و ايران زمين قرار مىگيرد .
لازم بهيادآورى است كه عددِ سَمتِ چَپ مربوط بهنسخه خطّى و عددِ سَمتِ راست از آنِ فهرست آقاى اِشكَورى است .
دستنوشتها
إثبات نبوّة النبيّ صلّى اللّه عليه و آله : المؤيّد باللّه احمد بن حسين هارونى از امامانِ زيديه
۱۳۲ - ۱۰۱۹مجموعه ، تحرير جُمادى الآخره ۶۹۱ ه
الاحتجاج على أهل اللجاج : ابومنصور احمد بن على بن ابىطالب طبرسى
۲۶۶ - ۱۷۷۴ ، تحرير ۸۷۳ ه ۲۵۰ برگ
الإسلام لأبىطالب عليه السلام : ناشناخته
۱۷۳ - ۱۱۶۸ مجموعه ، تحرير سده ۱۱ ه
إعراب ثلاثين سورة من القرآن : ابوعبداللّه حسين بن خالويه
۹۳ - ۸۳۶ ، نسخِ على بن محمّد خليلى شافعى در جمعه ۲۷ / ج ۲ / ۹۰۰ ه
إعلام الورى بأعلام الهدى : ابوعلى فضل بن حسن طبرسى
۵۶ - ۴۵۱ ، تحرير ۶ رجب ۱۰۲۷ ه ۴۲۰ برگ
أنوار العقول من أشعار وصيّ الرسول : قطب الدين محمّد بن حسين بيهقى كيدرى درگذشته ۵۷۶ ه
۴۵ - ۳۶۵ ، تحرير سده ۱۰ و ۱۱ ه ۵۸ برگ
البديع في الحساب : ابوبكر محمّد بن حسين كرجى
۲۷۸ - ۳۶ مجموعه ، تحرير ۲۸ / ذق / ۵۹۱ ه
التجريد في أصول الدين [ التجريد في العقائد ] : خواجه نصيرالدين طوسى
۱۷۵ - ۱۱۷۷ مجموعه ، تحرير ذوالحجّه ۸۶۱ ه
تجريد المنطق [ التجريد في علم المنطق ] : خواجه نصيرالدين طوسى
۶۳ - ۵۰۵ مجموعه ، تحرير ۸۱۶ ه
التحصيل : بهمنيار بن مَرزبان
۲۰۹ - ۱۴۱۱ ، تحرير سده ۸ و ۹ ه ۱۹۷ برگ
التذكرة في الهيئة [ التذكرة النصيريّة ] : خواجه نصيرالدين طوسى
۳۵ - ۳۱۹ مجموعه ، نسخِ محمود بن محمّد بن قاضى تقى الدين در جمعه ۵ محرّم ۶۸۳ ه در مدرسه نظام المُلك [ نظاميه ] در مدينة السلام بغداد
تهافت الفلاسفة : ابوحامد محمّد بن محمّد غزالى
۲۷ - ۲۹۱ ، بهخطّ نسخِ مغربى در ۲۷ رمضان ۶۹۱ ه ۶۰ برگ
التهذيب في تفسير القرآن : حاكم ابوسعد محسّن بن كرّامه جشمى بيهقى درگذشته ۴۹۴ ه
۱۲۹ - ۱۰۱۳ ، تحرير ع ۲ / ۷۰۰ ه ۲۱۷ برگ
۱۳۹ - ۱۰۴۵ ، تحرير سده ۷ ه ۲۹۸ برگ
۱۴۳ - ۱۰۶۴ ، جلد يكم ، از انجام افتاده ، تحرير سده ۶ يا ۷ ه ۱۹۰ برگ
۱۳۳ - ۱۰۲۶ ، جلد چهارم ، تحريرِ ذوالقعدة ۹۲۵ ه ۲۸۴ برگ
۱۳۳ - ۱۰۲۵ ، جلد ششم ، تحرير ۲۸ / ج ۲ / ۶۱۱ ه ۲۵۶ برگ
۱۳۳ - ۱۰۲۳ ، جلد هشتم ، بهخطّ محمّد بن احمد بن وليد در رجب ۵۶۵ ه ۲۳۳ برگ
جاويدان خِرَد : ابوعلى احمد بن محمّد بن يعقوب ، معروف بهابن مسكويه
۵۱ - ۴۰۸ مجموعه ، تحرير ۱۱ محرّم ۷۴۱ ه ورقه ۱ تا ۲۲۵
الجبر والمقابلة : غياث الدين ابوالفتح عمر خيّام
۲۷۸ - ۳۶ مجموعه ، تحرير ۱ شوّال ۵۶۷ ه
جمهرة أشعار العرب في الجاهليّة و الإسلام : ابوزيد محمّد بن خطّاب قرشى
۱۴۱ - ۱۰۵۴ ، تحريرِ ع ۲ / ۶۱۲ ه نسخه در شوّال ۷۲۶ ه تكميل گرديده است ، ۱۶۷ برگ
الخرائج و الجرائح : قطبالدين سعيد بن هبةاللّه راوندى
۲۶۲ - ۱۷۴۶ ، تحريرِ ۱۹ / ع ۱ / ۱۰۸۴ ه ۲۰۰ برگ
۲۶۴ - ۱۷۵۹ ، تحريرِ ۱۸ شعبان ۱۱۴۸ ه ۱۷۵ برگ
دعائم الإسلام : قاضى نعمان مغربى معروف بهابن حَيّون
۱۶۹ - ۱۱۵۶ ، جلد دوم ، تحرير سده ۱۱ ه ۱۹۲ برگ
ديوان : ابونؤاس اهوازى
۵۶ - ۴۵۶ ، تحرير سده ۹ ه ۲۶۹ برگ
ديوان : ابوالطيّب مُتَنبّى
۵۷ - ۴۷۵ ، تحرير سده ۹ ه ۱۴۷ برگ
رائع الدُّرَر و رامِق الزُّهَر في أخبار خير البشر : ابوالحسين احمد بن فارس قزوينى
۲۹۷ - ۱۳۲ مجموعه ، تحرير سده ۹ ه
سيرة رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله : ابن اسحاق يا ابن هشام(۱)
۲۳۶ - ۱۵۶۲ ، تحرير سده ۹ ه ۱۴۲ برگ
شرح الأصول الخمسة : قاضى عبدالجبّار بن احمد اسدآبادى ، همراه با حاشيه قوام الدين مانكديم احمد بن يحيى
۱۳۴ - ۱۰۲۸ مجموعه ، مؤرّخِ شعبان ۷۴۵ ه
شرح ديوان المتنبّي : حسن على بن احمد واقدى(۲)
۹۰ - ۷۸۴ ، مؤرّخ ۱۲ رجب ۱۰۴۴ ه ۲۷۹ برگ
شرح شهاب الأخبار : قاضى قضاعى ، گزارشِ ابوالقاسم ابن اسحاق وَرّاق بابى
۲۹۸ - ۱۶۳ مجموعه ، تحرير سده ۸ ه
شرح الفُصوص : ابن عربى ، گزارشِ محيى الدين ابن محمود حاتمى جندى خوارزمى
۲۰۵ - ۱۳۸۹ ، تحرير ۲ / ج ۲ / ۷۲۵ ه ۳۴۸ برگ
شرح نهج البلاغة : ابن ابى الحديد مدائنى
۱۲۳ - ۹۸۶ ، مشتمل بر اَجزاى ۱۸ تا ۲۰ ، تحرير ع ۱ / ۱۰۷۵ ه ۲۲۰ برگ
شهاب الأخبار : قاضى قضاعى ابوعبداللّه محمّد بن سلامة بن جعفر بن على ، درگذشته ۴۵۴ ه
۶۹ - ۵۳۳ مجموعه ، تحرير ۵ / ج ۲ / ۷۳۳ ه
الطيف : بهاءالدين على بن عيسى اِربلى درگذشته ۶۹۲ ه
۵۷ - ۴۷۶ مجموعه ، تحرير سده ۹ ه
عرائس المجالس [ يا قصص الأنبياء ] : ابواسحاق احمد ثعلبى
۸۳ - ۷۲۳ ، تحرير ۱ / ذ ح / ۸۴۳ ه ۱۹۲ برگ
عيون الأخبار في مناقب الأخيار : مرتضى ذىالشرفين محمّد بن على حسينى بغدادى
۲۲۱ - ۱۴۶۱ ، مؤرّخ ۴ رجب ۶۹۳ ه ۹۸ برگ
فتوح الشام : محمّد بن عمر واقدى
۶۱ - ۴۸۹ ، بخشى از كتاب ، مؤرّخ ۱۹۲۵ ميلادى ، ۱۱۷ برگ
۶۱ - ۴۹۰ ، بخشى از كتاب ، به همان تاريخِ نسخه پيشين ، ۱۲۱ برگ
۲۴ - ۲۷۴ ، تحرير سده ۱۰ ه ۱۹۵ برگ
۷۴ - ۵۶۴ ، تحرير سده ۱۰ ه از آغاز و انجام افتاده ، ۵۴ برگ
۷۳ - ۵۵۴ ، تحرير سده ۱۰ ه دنباله دستنوشتِ شماره ۵۶۴ ، ۲۳۱ برگ
فتوح مصر و ما وقع للصحابة : محمّد بن عمر واقدى [ احتمالاً ]
۸۴ - ۷۳۲ ، تحرير ۲۲ رمضان ۱۱۰۴ ه ۷۳ برگ
فُصوص الحكم : محيى الدين ابن عربى
۲۰۷ - ۱۳۹۷ مجموعه ، تحرير ج ۲ / ۶۹۸ ه
الفصيح : ابوالعبّاس احمد بن يحيى ثَعلب كوفى درگذشته ۲۹۱ ه
۴۳ - ۳۵۶ مجموعه ، تحرير سده ۹ ه برگ ۱ تا ۴۴ از مجموعه
۱۷۶ - ۱۱۷۷ مجموعه ، تحرير ع ۱ / ۸۶۲ ه
القرآن الكريم :
۲۶۸ - ۱۷۸۴ ، از آيه ۱۸ مزَّمِّل تا آيه ۳ علق ، خطّ كوفىِ سده ۱ يا ۲ ه ۱۰ برگ
۲۶۸ - ۱۷۸۵ ، برگهاى ناقصى از سُوَر ، خطّ كوفىِ سده ۲ يا ۳ ه ۹ برگ
۲۹۱ - ۵۱ ، از آغاز و انجام افتاده ، تحرير سده ۶ ه ۷۸ برگ
۱۱ - ۲۱۲ ، از آيه ۸۹ مريم تا سوره انفطار ، نسخِ مغربى اسپانيايى از سده ۶ ه
۲۴۰ - ۱۶۰۵ ، تحرير سده ۶ يا ۷ ه ۸۵ برگ
۱۱ - ۲۱۱ ، از سوره يونس تا رعد ، نسخِ مغربى اسپانيايى از سده ۶ يا ۷ ه
قصيدة في بحر طويل : سروده امام سجّاد عليه السلام
۱۲۹ - ۱۰۱۲ مجموعه ، تحرير ۸۳۲ ه
قواعد الشعر [ يا معاني الشعر ] : ابوالعبّاس ثعلب كوفى
۴۳ - ۳۵۷ مجموعه ، تحرير سده ۸ ه
قواعد العقائد : خواجه نصيرالدين طوسى درگذشته ۶۷۲ ه
۶۳ - ۵۰۵ مجموعه ، تحرير ۸۱۶ ه
كتاب في النجوم : در چهار مقاله ، اثر خواجه نصيرالدين طوسى
۲۰۷ - ۱۴۰۰ ، تحرير ۱۹ رجب ۶۷۹ ه ۱۲۱ برگ
الكشف و البيان في تفسير القرآن : ابواسحاق احمد ثعلبى
۲۰۶ - ۱۳۹۴ ، تحرير سده ۷ يا ۸ ه ۱۶۱ برگ
اللمحات : ابوحفص عمر بن محمّد سهروردى درگذشته ۶۳۲ ه
۹۹ - ۸۷۳ ، تحرير ۳ صفر ۶۳۲ ه ۱۰۱ برگ
مجموعة في مباحث شيعيّة في بدعة أبيبكر و عمر و عثمان و غير ذلك : ناشناخته
۲۶۲ - ۱۷۵۰ ، تحرير سده ۱۱ ه ۱۵۶ برگ
مخازي معاوية : مداينى
۱۶۰ - ۱۱۳۰ مجموعه ، تحرير سده ۱۱ ه
مروج الذهب : مسعودى
۲۹۷ - ۱۳۲ مجموعه ، تحرير سده ۹ ه
مسألة في الغيبة : قاضى عبدالجبّار بن احمد اسدآبادى معتزلى
۱۳۴ - ۱۰۲۸ مجموعه ، تحريرِ شعبان ۷۴۵ ه
معراج النبي صلّى اللّه عليه و آله : ناشناخته
۱۵ - ۲۳۳ ، تحرير سده ۱۱ ه ۲۳ برگ
معرفة البول و أقسامه : اسحاق بن سليمان اسرائيلى
۳۲ - ۳۱۰ ، تحرير ع ۱ / ۳۴۷ ه ۵۱ برگ
المعينيّة : [ بهفارسى ] خواجه نصيرالدين طوسى
۲۰۷ - ۱۳۹۸ مجموعه ، تحرير ۱۲ / ذ ق / ۷۰۶ ه
المغازي : ابن اسحاق
۲۹۸ - ۱۶۱ مجموعه ، تحرير سده ۹ يا ۱۰ ه
المغني في رؤوس مسائل الخلاف بين الإمام الناصر للحقّ و سائر فقهاء أهل البيت عليهم السلام: على بن ابىجعفر پيرمَرد ديلمى
۱۳۶ - ۱۰۳۶ مجموعه ، تحرير ج ۲ / ۶۷۰ ه
منافع سُوَر القرآن : امام جعفر صادق عليه السلام
۱۳۰ - ۱۰۱۴ مجموعه ، تحرير ۷۹۳ ه
المنتخب من الفقه : يحيى بن حسين رسّى از پيشوايان زيديه ، بهكوششِ شاگردش ابوجعفر محمّد بن سليمان كوفى تدوين گرديده است
۱۴۴ - ۱۰۷۱ ، تحرير شوّال ۵۳۷ ه ۱۹۶ برگ
الموشّح : امام سجّاد عليه السلام
سرآغاز : يا نفس ، حتّى متى إلى الحياة سكونك .
۱۵۵ - ۱۱۱۲ مجموعه ، تحرير ۶۰۳ ه در مكّه معظّمه و احتمالاً بهخطّ ابوالقاسم عبدالرحمان مكّى
المهذّب البارع : ابن فَهد حلّى
۲۵۷ - ۱۷۱۷ ، تحرير ۱۷ / ع ۱ / ۹۲۶ ه ۲۲۰ برگ
نَسمة السَّحَر في ذِكر مَن تشيَّع و شعَر : ضياء الدين ابواسحاق يوسف بن يحيى صنعانى
۱۵۹ - ۱۱۲۵ ، تحرير ۱۳ / ج ۱ / ۱۱۵۱ ه ۴۱۰ برگ
النفاحة(۳) الإلهيّة القدسيّة : صدرالدين قونوى
۲۹ - ۲۹۵ ، تحرير ۱۹ / ع ۱ / ۶۸۹ ه ۱۶۹ برگ
نفثات الصدور و تحفة الشكور : صدرالدين قونوى
۲۰۷ - ۱۳۹۷ مجموعه ، تحرير ج ۲ / ۶۹۸ ه
پی نوشتها
۱) ترديد از فهرستنگار است .
۲) در فهرست چنين است !
۳) در فهرست چنين است ! و صحيحش : « النفحات » مىباشد .
يكشنبه ۱۲ خرداد ۱۳۸۷ ساعت ۱۲:۱۸
